Çeşme Tarihi

Antik çağda Kyssus adıyla anılan Çeşme’nin bugünkü adını denizcilerin su temin ettikleri “çeşme”’lerden aldığı sanılmaktadır. Çünkü Çeşme’nin en önemli özellikleri içme suyu ve limanıdır. Son derece korunaklı bir limana sahip Erythrai’nın Mısır, Kıbrıs, ve batı ülkeleri ile ilişki kurduğu ve ticaretini geliştirdiği bilinmektedir. Ülkemizin başlıca turizm merkezlerinden biri olan, uluslar arası bir üne sahip Çeşme ve töresinde halk, antik çağda 12 Ion birliğinden olan Eryhrai’nın (Ildırı) kalıntıları ile iç içe yaşamaktadır. Çeşme, Lydia, Pers, Pergamon (Bergama) Krallığı, Roma ve Bizans egemenliklerini yaşamıştır. Çeşme Limanı’nın ön plana çıkmasındaki en önemli faktörlerden biri de Sakız Adası’ndan Anadolu kıyılarına en yakın ve güvenilir nokta olmasıdır. Bu nedenle liman, yüzyıllar boyunca ticari alışverişi canlı halde sürdürebilmiştir. 18.yy’da Osmanlı Devleti’nin Lehistan’ı Ruslar’a karşı koruması ve Rus Çariçesi II. Katerina’nın Osmanlı Devletini parçalama ve Akdeniz’e inme siyaseti, 1768-1774 Osmanlı - Rus savaşlarına yol açmıştır. Osmanlı Devleti’ni denizde ve adalarda zor durumda bırakmak isteyen Ruslar, Baltık Denizi’ndeki savaş gemilerini Ege Denizi’ne yolladılar Başlangıçta Ruslar'ın top ateşi altında fazla dayanamayan Osmanlı kalyonları,daha sonra Cezayirli Hasan Paşa'nın komutasında 22 Ekim 1770'te Ruslar'ı yenilgiye uğrattı. Yüzyıllarca Eyalet sistemiyle idare edilmiş olan Osmanlı Devleti'nde 8 Kasım 1864'te Sultan Abdülaziz döneminde köklü değişiklikler yapılmış ve çıkarılan kanunlarla bu değişiklikler uygulanmaya başlamıştır.Buna göre Aydın ilinin İzmir sancağına bağlı bir kazası olan Çeşme, Kaymakamlık olmuştur. Diğer birçok Batı Anadolu liman şehrinde olduğu gibi Çeşme de, Rum nufusu Türk nufusundan fazlaydı. Rumlar burada bağcılığı ve şarapçılığı geliştirmişler, çekirdeksiz siyah üzüm başta olmak üzere buğday ve diğer hububat ziraatı da yapmışlardır. Anason ve kökboya üretimi başlamış-tır. Kurtuluş Savaşı’nda özellikle 9.Eylül.1922’ de İzmir’in , 16 Eylül 1922’ de, Çeşme’nin Yunan işgalinden kurtuluşu ile Rum nufusu Yunanistan’a gitmiştir. 24 Temmuz 1923’te Lozan Antlaşması ile nufus mübadelesi yapılmıştır. Coğrafi Konum : iline bağlı Çeşme ilçesi, 80 km. uzaklıkta Anadolu'nun batıdaki en uç noktasıdır. Yüzölçümü 2601 km2 dir. Doğu'dan Urla ilçesi, güneyden ve batıdan Ege Denizi , kuzeyden ise Karaburun ilçesi ile komşu olan Çeşme'nin; Yunanistana bağlı Sakız Adasına uzaklığı 8 mil dir. Üç tarafı denizle çevrili Urla yarıadasının batıya uzanan kısmı Çeşme yarımadası olarak anılır. Çeşme'de dağların denize dik inmesi, görkemli doğal güzellikler yaratmıştır. Arazi genellikle taşlık ve kayalık tepelerle kaplı olup, tepelerin arasında küçük ovacıklar yer alır.