İskilip Tarihi

İskilip adının (Asklepios=Sağlık ilahı) adından doğduğu çeşitli eserlerde yazılmaktadır.Tec-üt Tevarih’e göre İskilip kelimesi doğru-direkt –amud manasına gelen Yunanca (İtlus) kelimesinin galet olarak kullanıldığı İmad şehri adının da zamanla değiştirilerek bu şekli aldığı kaydedilmektedir.(İmad şehri İskilip’in şimdiki Bağözü mevkisindeki derenin iki yakasında kurulu bir kasaba idi.20-30 yıl öncesine kadar burada ki bağlarda o devre ait eşya ve kalıntılar çıkmakta idi.)İskilip Paflagonya kıtası içindeki yerleşim merkezlerinden birisidir. M.Ö 176 yıllarında Kastamonu ,Sinop,Çankırı,Bartın,Bolu,Gerede,İskilip;Bafra,Alaçam ve civarları Paflagonya kıtası olarak anılmakta idi.Paflagonya beyleri bu bölgeye hakim ve Roma’ya bağlı idiler.Pontların bölgeyi işgal etmeleri üzerine Paflagonlar şikayette bulunmuş.Roma senatosu 72 lüks ordularını bu topraklara göndermiş ,Pont hakimiyetine son vermiştir.Ancak Romalılar bölgeyi eski sahiplerine vermemiş ,Roma İmparatorluğu hakimiyetinde bırakmıştır.Bizans hakimiyetinde uzun süre kalan bölgemiz Selçukluların Anadolu’yu ele geçirmeleri ile Bizans hakimiyeti son bulmuştur. Selçuklu sultanı Alparslan’ın 1071’deki Malazgirt Zaferinden sonra Türkler Anadolu’ya adım adım yerleşmişlerdir.O tarihteki Çorum ,Tokat ve Osmancık Emir Danişment Ahmet Gazi tarafından fethedilmiş ve Türk hakimiyetine girmiştir.Türk boyları ve kavimleri zaman içerisinde bu bölgeye yerleşmişlerdir.Danişmentlilerin lisanı Türkçe idi.O zaman şimdiki Çorum iline hakim olan Emuri Kemur Şerafettin Osman Bey ve Gazi Mahmut Beyler Osmancık kalesinde otururdu ve Çorum İskilip Katarlı diye iki meşhur Türkmen aşiret beyleri idaresinde idi.Cebrel bey Osmancık Kalesine bağlı olup umumi olarak Erzurum,Sivas,Ankara,Kastamonu ve mülhakatları ile birlikte Irak Emiri Kebir-i Hasan Şah’a bağlı idiler.Bölgelerinde muhtar olup “Bu Türkmen beyleri Tatar ve Moğol beylerinin burnunu kırmışlardır” diye geçmektedir. Coğrafi Konum : İç Anadolu Bölgesi ile Karadeniz Bölgesi arasında toprakları dağılan İskilip Çorum iline bağlı bir ilçedir. İlçenin kuzey, kuzeydoğu ve doğusu Osmancık, kuzeyi Kargı, doğu ve güneydoğusu Merkez, güneyi Sungurlu, batısı Bayat, kuzeybatısı da Kastamonu ile çevrilidir. Kuzey Anadolu dağlarının iç sıraları ilçe topraklarını engebelendirir. Bunların başında da 2.065 m. yüksekliğindeki Kös Dağı gelmektedir. Kızılırmak ilçenin en önemli akarsuyu olup, taşıdığı alüvyonlarla ilçenin güney ve güneydoğusunu tarıma elverişli ovalara dönüştürmüştür. Ayrıca dağların yüksek kesimlerinde yaylalar daha alçaklarda ise çam ormanları bulunmaktadır. Çorum’a 55 km. uzaklıktaki ilçenin yüzölçümü 1.678 km2 dir.