Pazarcık Tarihi

İlçenin bulunduğu alanın çok eski bir yerleşim yeri olduğu tarihi bilgilerle sabittir. Bu konuda 1958- 1969 yıllarında Prof. Dr. Kılıç Gökten tarafından yapılan arkeolojik çalışmalarda, ilçenin Sarıl ve Ganidağı yamaçlarında Paleolitik Çağ'ın ilk devrelerine ait olduğu sanılan buluntulara rastlanmıştır. Eski ilçe merkezinin 1 km kuzeydoğusunda bulunan "Kırk Mağaralar" yöresinin M.Ö.3500-3000 yılları arasında önemli bir yerleşim merkezi olduğu kabul edilir. M.Ö.2000-700 yılları arasında ise bölge Asurlular ile Hititler (Eti) arasında sınır teşkil etmiştir. Halen Kahramanmaraş müzesindeki "Sınır Taşı" o devre ait canlı bir örnek olarak bulunmaktadır. Bundan sonra geçici bir süre İran Pers hakimiyeti görülür. Makedon Kralı Büyük İskender'in başlattığı Hellenistik Çağ, Roma ve Bizans dönemine ait arkeolojik kalıntılar bu dönemlere ait önemli bilgiler aktarmaktadır. İslam Devleti'nin sınırlarının genişlediği yıllarda, Hz. Ömer (634-644) zamanında, bölgeye Halid Bin Velid komutansında seferler yapılarak fetihlerde bulunulmuştur. İşte, bu seferler sırasında Pazarcık, Bizanslılar ile Araplar arasında sık sık el değiştirmiştir. Romalılar zamanında ilçenin Şallıuşağı Köyü sınırları içerisindeki "Köroğlu Kalesi" Abbasiler'e karşı korunma amacıyla inşa edilmiştir. XI. yüzyılda ise bölgeye Oğuz boyları kitleler halinde gelmeye başladılar. Özellikle Bizans ile Selçuklular arasında yapılan 1048 Pasinler Savaşı ve 26 Ağustos 1071 Malazgirt Savaşı'ndan sonra artan Türkmen göçü sebebiyle XI. yüzyıl sonlarında bölgedeki Türkmenlerin sayısının 2000 çadıra ulaşacak kadar olduğunu kaynaklardan anlamaktayız. XII. Yüzyılda bölgeye Anadolu Selçuklu Devleti hakim olmuştur . Prof.Dr.Refet Yinanç'ın Maraş Tahrir Deftari isimli kitabının birinci cildinde 1563 yılı itibariyle, Pazarcık üç nahiyeden oluşmaktadır. Bunlar: Nahiye-i Aladinek (Ufacıklı) Nahiye-i Göynük Nahiye-i Pazarcık Bunlara bağlı köy ve mezralar ise aşağıda gösterilmiştir: Bağdin-i Sağir, Bağdin-i Kebir, Kürdi Kuyusu, Şeyhler, Uzunkuyu, Kenehor, Girni, Yakaçiflik, Yazıçiflik, Dilir, Gercain, Sayluca, Belkıs,Yazıbuldacı, Yakabuldacı, Ayazçay, Kabaağaç, Tarmık, Camuspınarı, Birağıl, Adaca, Çiçek, Tolhum, Sevrim, Armudar, Naib Değri, Kafir Viranı, Pazarcık Öyügi, Göcebe, Mizmiz, Ayn Sincik, Kızılbük, Dibek Öyük, Göynikdepe, Kesipdeyri, Yaslıca Bazarcık, Derbent Ağzı, Taşbiçme, Özi, Orta Karaöyik, Bağyu Karaöyük, Karaca Davut, Eklen, Hasluin, Mazman Dede, Karaçorum, Buldacı köyleri ile Mihriban, Ağce Viran, Yumaklu, Güristan, Kırkısa, Nöker Bölüklü, Yamaç Ardı, Miskincek, Özi-yi Sağir, Gedük Mağara, Harmancık, Eriklüce, Darı Depesi, Yamaç Öyügi, Dikilitaş, Depecik Viranı, Sayaca Bağdin, Ödek, Gökalan, Beriberi, Kozluca Abat, İbrahimi, Kara Sofi, Yolcu, Sahrınç, Birağıl, Bozyarç, ve Küşne Viranı mezraları.Maraş Kazasına bağlı büyük nahiyelerden biri olan Pazarcık Nahiyesi'ne 1526'da 37, 1563'te ise 50 köy bağlı olduğu bildirilir. Diğer nahiyelere göre 1526'da az da olsa yerleşik hayatın bulunduğu nahiyede, bir sonraki tahrirde konar göçer nüfusun büyük kısmının yerleşik hayata geçtiği görülmektedir. Pazarcık Nahiyesinin o dönemlerde vergi nüfusu aşağıdaki tabloda gösterilmiştir. Coğrafi Konum : Pazarcık, Akdeniz Bölgesinin Adana Bölümündedir. Güneybatı- kuzeydoğu yönünde uzanan 170 km uzunluğunda ve 40 km genişliğindeki Hatay-Maraş grabeninin kuzeydoğusunda bulunan Kahramanmaraş İli'ne bağlı bir ilçe merkezidir.İlçenin; kuzeyinde Çağlayancerit, doğusunda Gölbaşı-Besni ve Araban, güneyinde Yavuzeli, Şehitkamil, güneybatısında Nurdağı, batısında da Türkoğlu ve Kahramanmaraş bulunmaktadırYüzölçümü 1710 km2 olan ilçe, köyler dahil tüm alanı ile birlikte 360-15I/ 370-42 I doğu boylamları; 370 11 I /380- 36 I kuzey enlemleri arasında yer alır .