Mazıdağı Tarihi

Mazidagi ilçesinin tarihi özel olarak arastirilmamis ancak yakin çevresindeki büyük yerlesim yerlerinin tarihinden elde edilen bilgiler isiginda açiklanabilmektedir.Buna göre ilçe merkezinin bir yerlesim yeri olmasi Bizanslilara kadar uzanmaktadir.Ilçenin eski adi ' Samrah " olup yerlesim yerinin Çam yolu üzerinde olmasi nedeni ile bu ismi almistir. Ilçenin 3 Km güneybatisindaki sarp bir tepenin üzerinde kalintilarina rastlanan Safran Kalesi ve kalenin çevresindeki harabelerden anlasildigina göre,Bizanslilar döneminde Diyarbakir’i Sam’a baglayan yol üzerinde kurulma olan bu yerlesim yerinin halki Süryani dinine mensup idi. V. ve VI. yüzyilda Sasaniler ile Bizanslilar arasindaki savaslarda Mardin ile birlikte bu iki kavim arasinda bir kaç kez el degistirmis olan Samrah VII. yüzyilda Araplarin eline geçmis Hiristiyan Halkin büyük bir kismi .Müslümanligi kabul etmistir. Süryani olarak kalan kesimi se 1392' de Timur'un istilasindan sonra Mardin’e göç etmistir. Yavuz Sultan Selim 1514’de Sah Ismail'e karsi kazandigi Çaldiran savasindan kisa bir süre sonra D.Bakir ve Mardin illerini ele geçirmek ile bu yerlesim yerlerini de Osmanli Devletine katmis oluyordu.Ayrica su anda harabe durumunda bulunan Derametinan kalesi çok eski bir yapi oldugu,Timurlenk tarafindan Mardin ve Diyarbakir’in alinisi sirasinda bölgeye yaptigi kesifte ve kendisine geçit vermeyen Derametinan kalesinin fethini istemisti. Kale 150 Metre yüksekliginde bir tepenin üzerinde kartal yuvasi gibi kurulmus güneyden kuzeye dogru uzanan vadiye ve kervan yoluna hakim durumda idi. Timur’un ordulari kaleyi ancak 20 günde zaptederek geçit saglayabilmislerdir.Kalede 150 kisilik bir kuvvet bulunmakta ve saldirilara karsi koyabilecek bir tarzda insaa edilmistir.Bir Bizans eseri olan bu kale günümüzde bir harabe durumunda bulunmaktadir. Coğrafi Konum : Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde, Mardin iline bağlı bir ilçe olan Mazıdağı, kuzeyinde Diyarbakır, doğusunda Savur, güneydoğusunda Merkez ilçe, güneyinde Kızıltepe ve Derik, batısında da yine Derik ilçesi ile çevrilidir. Mardin’in batı kesiminde yer alan Mazıdağı, Mardin-Midyat Eşiğinin Diyarbakır havzasına doğru alçaldığı kuzeybatı bölümünde kurulmuştur. Mardin-Midyat Eşiğinin üzerinde ilçenin en yüksek noktası olan Mazıdağı (1.252 m.) bulunmaktadır. İlçe topraklarını Mazıdağı’ndan kaynaklanan ve ilçe sınırları dışında Dicle Nehri’ne katılan Göksu ve Bağlıca Çayları sulamaktadır. Mardin’e 48 km. uzaklıktadır. Denizden yüksekliği 1.250 m. olan ilçenin yüzölçümü ise 869 km2dir.