Fahruddin Er-Razî

Yazı Yaz

Dini Konular Yorum Yaz Yazdır Tavsiye Et

12.4.2013 0 yorum 1686 okuma

Tam Adı ve Künyesi
Ebu Abdullah Muhammed b. Ömer b. Hüseyin b. Hasan b. Ali
Künyesi: Ebu Abdullah ve Ebu’l Meali
Lakabı: Fahruddin’dir. Babasının vazifesi dolayısıyla “İbn-i Hatibi’r-Rey=Rey Hatibinin oğlu” diye de tanınmıştır. “Razi” lakabını doğum yerinden almıştır.
Soyu: Ebu Bekir es-Sıddık aşiretinden Teymiyye Oğullarına mensuptur. Aslen Taberistanlı olan Razi, doğum yeri olması nedeniyle Tahran’ın batısında bulunan Rey şehrine nispet edilir. Razi, amelde Şâfiî, itikatta ise Eş’arî mezhebindendir.
Razi’nin soy olarak Türk olduğu yönündeki iddialar, yaşadığı bölgeve bölgede kurulan devletler ve o devletlerin sultanları ile olan ilişkilerinebakıldığı zaman bu iddianın güçlü olduğunu görüyoruz.

Yaşadığı Dönem:
Moğol istilası öncesi İslamiyet’in doğu coğrafyasındaki en son sınırlarına ulaştığı Hazar ve Aral’ın kuzeylerine, Yedisu doğusuna doğru genişlediği, Doğu Türkistan ve Hint bölgelerine dayandığı VI./XII. asrın hareketli ve parlak dönemidir. Razi’nin asrı siyasi, fikri, dini hareketliliğin var olduğu karışık bir çağ idi. Yaşadığı çağda Selçuklular, Gazneliler, Fatimîler gibi önemli devletler kurulmuş, bu devletler kendi aralarında hem siyasi kavgalara hem de mezhep kavgalarına girişmişlerdir. Haçlı seferleri İslam dünyasının bütünleşmesine vesile olmamaktadır. Bunlara rağmen Doğu İslam dünyasındaki merkezlerde ilim ve eğitim faaliyeti toplum ve yöneticiler tarafından saygınlığını korumaktaydı. İlmi münazaralara katılan halk, kişilikleriyle örnek alınan alimler bu müsbet ortamın temel taşlarıdır.
Eğitimi ve Hocaları
Razi ilk olarak doğduğu yer olan Rey’de babasından ders alarak öğrenimine başladı. 16 yaşında babasını kaybedinceye kadar ondan ders almaya devam etti. Babasını kaybedince öğrenimine devam etmek için Simnan’a gitti. Bir süre Kemal es-Simnânî’den fıkıh dersleri aldı ve tekrar Rey şehrine döndü. El Mecdi’l-Ciylî’den Kelam ve Felsefe dersleri aldı. Tıbsî’den ve Şia mütekellimi olan Mahmud b. Ali el-Hımsî’den dersler aldı. Burada tahsilini tamamladıktan sonra, kelam ve felsefe sahasında eser yazacak ve bu konuda herkesle tartışacak kadar geniş bilgi sahibi oldu. Razi, ilme verdiği önemden şu şekilde bahsetmektedir: “Allah’a yemin olsun ki, yemek vaktini bile ilimle meşgul olmadan geçirirsem üzülürüm.” “Biliniz ki ben ilmi seven bir adamım. Hak olsun, batıl olsun kemiyetine ve keyfiyetine bakmaksızın her şeyi yazarım.” demiştir. Kelam eğitimine başlaması noktasında sunu ifade eder: “12 bin yaprak ezberleyinceye kadar ilm-i kelam eğitimi için bana izin verilmedi.” Razi’nin İmamu’l-Harameyn Abdulmelik el-Cüveynî’nin akaidin inceliklerinden ve delillerinden bahseden “es-Sâmil fî Usuli’d-Din” adlı eserini, Gazâlî’nin el-Mustasfâ’sını, Ebu’l Hüseyin el-Basrî’nin el-Mutemed’ini ezbere bildiği zikredilmiştir. Razi, fıkıh usulünde Mutezile alimi Ebu’l Hüseyin el-Basrî ile Gazâlî’den de faydalanmış el-Mahsûl isimli eserini yazarken Ebu’l Hüseyin’in el-Mutemed’i ile Gazâlî’nin el Mustasfa’sını esas almıştır. Razi, fıkıh, tefsir, kelam, felsefe, mantık, tıp, edebiyat ve şiir alanlarında pek çok eser vermiştir. Özellikle fıkıh usûlü ve kelam ilmine dair yazdığı eserler hem döneminin alimleri arasında hem de günümüzde büyük öneme sahiptir.
Meşhur tarihçi Safedi’ye göre Allah, Razi’de şu beş hasleti bir araya getirmişti;
a) Parlak ve işlek bir zihin
b) Güçlü bir hafıza
c) Çok bilgi
d) Sağlam bir muhakeme
e) Mükemmel bir ifade gücü
Razi’nin kelamdaki ilim senedi şöyledir: Babası Ziyaettin Ömer, Ebu’l Kasım Süleyman b. Nasır el-Ensari, İmamu’l Harameyn Ebu’l meali, Ebu İshak el İsferaini, Ebu’l Hüseyn el-Bahili, İmam el-Eş’ari fıkıhtaki ilim senedi ve üstad silsilesi de şöyledir: Babası Ziyaettin Ömer, Muhyissünne el-Begavi, Kadı Hüseyn el-Mervezi el-Kaffal el-Mervezi, Ebu Zeyd el-Mervezi, Ebu İshak el-Mervezi, Ebu’l Abbas b. es-Süreyc, Ebu’l Kasım el-Enmati, Ebu İbrahim el-Müzeni, İmam Şafii. İbn Hallikan, Razi’nin Tahsilu’l Hak isimli eserine dayanarak yukarıdaki bilgileri verir. Safedi, el-Haiz fi ilmi’r ruhani isimli eserin yazarı et-Tebersi’yi de Razi’nin hocaları arasında gösterenlerin bulunduğunu söyler. Hansari ise Razi’nin Şii kelam alimi Muhammed b. Ali el-Hımsi’nin derslerine de devam ettiğini söyler. İbn Ebi Usaybia ise Razi’nin Merbed’de bir hocadan ders aldığına dair bir rivayet kaydeder ama bu hocanın ismini vermez.
Talebeleri:
1- Ebu Bekir İbrahim İsfehani: Razi’nin ölümünden önce vasiyetini yazdırdığı kişidir.
2- Kutbuddin Mısri: Aslen Kuzey Afrikalı bir doktordur. İbni Sina’nın “el-Kanun” isimli eserine bir şerh yazmıştır.
3- Muhammed b. Rıdvan: Razi’den İbni Sina’nın “Uyunü’l Hikme” adlı eserini şerh etmesini isteyen kişidir.
4- Esirüddin el-Ebheri: Mantık, felsefe ve astronomi ile ilgili eserleri vardır. “Tenzilü’l Efkâr fi Ta’dili’l Esrar fi’l Mantık”, “Hidayet’ül Hikmet” ve “Muhtasar fî İlmi’l Heyet” kitaplarından bazılarıdır.
5- Tacuddin el-Urmevi: Razi’nin “el-Mahsul” isimli eserinin özeti olan “el-Hâsıl” adlı eseri yazmıştır.
6- Şemseddin Hüsrevşahi: Şirazi’nin “el-Mezhep” adlı eserini ve İbni Sina’nın “Kitabu’s Şifa” adlı eserini özetlemiştir. Hocasının “el-Âyâtü’l Beyyinât” adlı eserini tamamlamıştır.
7- Şemseddin el-Hiyuyi: Tıp, felsefe ve kelamda uzmandı. Razi’nin eksik bıraktığı tefsirini bu öğrencisinin tamamladığı söylenir.
8- Efdaluddin el-Hunci: Razi’den felsefeye ve mantık okumuştur.
9- Siracuddin el-Urmevi: Daha çok Razi’nin öğrencilerinden ve eserlerinden faydalanmıştır. Razi’yi Anadolu’da tanıtan onun el-Erbailn ve el-Mahsul isimli eserlerini kısaltmıştır.
10- Oğlu Ebubekir: Babasının ölümünden sonra yerine geçen ve eğitim görevini üstlenen, Razi’nin öğrencisidir.
Eserleri:
Razi hemen hemen her alanda eser yazmıştır. İbn Kesir onun 200 kadar eserin yazarı olduğunu söyler. Fakat bugün eserlerinin sayısını kesin olarak ifade etmek mümkün değildir. Bunlardan bir kısmının ona ait olmadığı tespit edilmiştir. Razi’nin eserlerinin sayısını arttıran en önemli sebeplerden biri bir esere birden fazla isim verilmiş olması, bir diğeri ise kendisine ait olmayan bazı eserlerin ya yanlışlıkla veya kasten ona nispet edilmesidir. Doktor Zerkan, Razi’nin eserlerini beş kategoriye ayırmıştır. Razi’nin kitaplarının tarihi bir sıraya tabi tutulmasını Zerkan şöyle açıklamıştır:
1- Razi ilk önce kelam kitaplarıyla başladı. Bu kitaplarda onun Eş’ari yönü açık olarak ortaya çıkmaktadır.
2- el-Mebâhisü’l Meşrikıyye’de Razi, Messai felsefesi ve özellikle İbni Sina’dan etkilenmiştir.
3- Muhassal’da el-Mebâhisü’l-Meşrikıyye’de kabul ettiği görüşlerin çoğundan vazgeçer. “Büyük” ve “İmam” diye vasıflandırdığı Eflatun’a yaklaşır.
4- Bu safha Messai felsefesini açık açık eleştirme ve felsefî unsurlarla kelam ilmine dönme safhasıdır.
5- Ömrünün son merhalesinde kelam ilmi ve felsefeden elde ettiği şeylerin faydasız olduğunu görmüş ve bunlarla meşgul olduğuna pişman olmuştur. Kuran-ı Kerim yoluna yönelmiştir.
Fıkıh ve Usul-i Fıkıh Eserleri:
1- el-Mahsul: Usul-i fıkha dair olup Taha Cabir el-Ulvani tarafından tahkik edilerek 6 cilt halinde yayımlanmıştır.
2- el-Müntehab fi Usuli’l Fıkh: el-Mahsul’ün muhtasarı olan eser Müntehabü’l Mahsul adıyla da bilinir.
3- el-Burhanü’l Baha’iyye: el-Berahinü’l Baha’iyye, Risale-i Baha’iyye ve et-Tarikatü’l Baha’iyye diye de bilinen bu Farsça eser, Şafiiler’in Hanefiler’den ayrıldığı meseleleri zikredip Şafiiliği savunmak için Bamiyan Emiri Bahaeddin Sam b. Muhammed adına kaleme alınmıştır. Siraceddin el-Hindi tarafından el-Ğurretü’l Münife fi Tahkiki’l İmam Ebi Hanife adlı eser içinde Arapça’ya tercüme edilmiş, ayrıca görüşleri de eleştirilmiştir.
4- el-Kaşif an Usuli’d Dela’il: el-Cedel ve Mebahisü’l Cedel diye de bilinir.
Usul-i fıkha dair olan eseri Ahmed Hicazi es-Sekka neşretmiştir. Razi’nin fıkha dair Şerhu’l Veciz, İbtatü’l Kıyas, el-Leta’ifü’l Ğıyaşiyye adlı bazı eserleri olduğu da nakledilmektedir.
Fıkıh ve Usul Görüşleri: Razi asıl dini ilimler arasında üne kavuşmuştur. Fıkha dair görüşlerini Gazali’nin el-Veciz’ine yaptığı şerhte bir araya getirmişse de bu eser zamanımıza ulaşamadığından fıkhi görüşleri kısmen Münazarat’ından ve Mefatihu’l Gayb’ından öğrenilmektedir. Usulde ve füruda Şafii mezhebini savunmuştur. Usul-i fıkha dair yazdığı el-Mahsul adlı eseri Gazali’nin el-Müstasfa’sı, Cüveyni’nin el-Burhan’ı, Kadı Abdülcebbar’ın el-Ahd’i ve Ebu’l Hüseyin el-Basri’nin el-Mu’temet’ine dayanan bir ihtisar kabul edilir. Şafii mezhebine bağlı olduğu halde nassların zahirine göre hüküm vermeye meyletmiş, Kur’an-ı Kerim’in kıyasla değil haber-i vahidle tahsis edileceğini savunmuştur. Ona göre haram olduğu hakkında nass bulunmayan her şey mubahtır ve Ebu Müslim el-İsfahani’nin benimsediği gibi Kur’an-ı Kerim’de nesih yoktur görüşündedir. Vasiyetinde de her şeyi Kur’an-ı Kerim yöntemine göre yapılmasını davet eder.
Vefatı:
Razi’nin bulunduğu şehirlerdeki birçok fırka ve mezhep mensupları ile münazaraları münakaşaları olmuş; Ehl-i sünnet akidesini müdafaa ettiği için bazı sapık fırkaların mensupları tarafından hücumlara hedef olmuş, yıpratılmaya çalışılmış ve birçok düşman kazanmıştı. Mesela Buhara'dan, doğum yeri olan Rey'e dönüşüne oradaki muhaliflerinin halkı aleyhine kışkırtmaları sebep olmuştu. Zamanındaki sapık mezheplerden özellikle Mücessime ve Kerramiyye ile büyük bir mücadele vermiş ve Kerramiyye taraftarlarınca tekfir edilmiş, hatta öldüğü zaman cenaze namazı dahi engellenmeye çalışılmıştı. Bazı rivâyetlerde, onun Kerrâmiler tarafından zehirlendiği, vefatı üzerine Kerrâmilerin sevinç gösterileri yaptığı kaydedilir. Herat'ta 606/1210 yılının Ramazan bayramının birinci günü vefat etmiştir. Kabir yeri ise belli değildir.

			1686
Yer	Dini Konular 12.4.2013	0 kişi beğendi 0 kişi beğenmedi
Etiket	---
Kaynak	http://islamhukukusayfasi.blogspot.com/2013/02/fakihlerimizi-tanyalm-8-fahreddin-er.html

Yorum yapabilmek için Üye Olun veya Giriş yapın

İslam Hukuku
adlı kullanıcının diğer yazıları

	İnsanın Canı Neden Sıkılır?
	Sorularla İslamiyet 985 okuma

	Kabir Azabını Neden Göremiyoruz?
	Sorularla İslamiyet 953 okuma

	Aşık Olmak Günah Mıdır?
	Sorularla İslamiyet 897 okuma

	Din Olmasa Olmaz Mıydı?
	Sorularla İslamiyet 779 okuma

	Dünya Hayatı İle İlgili Ayetler
	Fani Dünya 944 okuma

	Bu Üç Huy Kimde Bulunursa Ben Müslümanım Da D
	İlim İrfan 898 okuma

	Şayet Kullar Ramazan’In Ne Olduğunu Bilmiş Ol
	İlim İrfan 980 okuma

	Allah Oruç Tutmayı Neden Emretti?
	İlim İrfan 1008 okuma

	Ayetel Kürsi Okumanın Faydaları
	İlim İrfan 1512 okuma

	İslâm'da Saliha Kadının 22 Özelliği
	İlim İrfan 1072 okuma

	Peygamberimize S.A.V Mirac Hadisesi'nde Göste
	İlim İrfan 993 okuma

	Ön Yargılı İnsanların Düştüğü Günahlar
	Myname isno 994 okuma

	Namazın Vacipleri
	İlim İrfan 1174 okuma

	Yalan Nedir?
	Sorularla İslamiyet 959 okuma

	Sihirden Nasıl Korunabiliriz?
	Myname isno 985 okuma

	Birşeyler yaz


Adınız :
Gidecek E-posta :


Adınız :
Rapor nedeni :

Adana	Bitlis	Giresun	Kırşehir	Sakarya
Adıyaman	Bolu	Gümüşhane	Kilis	Samsun
Afyonkarahisar	Burdur	Hakkari	Kocaeli	Siirt
Ağrı	Bursa	Hatay	Konya	Sinop
Aksaray	Çanakkale	Iğdır	Kütahya	Sivas
Amasya	Çankırı	Isparta	Malatya	Şanlıurfa
Ankara	Çorum	İstanbul	Manisa	Şırnak
Antalya	Denizli	İzmir	Mardin	Tekirdağ
Ardahan	Diyarbakır	Kahramanmaraş	Mersin	Tokat
Artvin	Düzce	Karabük	Muğla	Trabzon
Aydın	Edirne	Karaman	Muş	Tunceli
Balıkesir	Elazığ	Kars	Nevşehir	Uşak
Bartın	Erzincan	Kastamonu	Niğde	Van
Batman	Erzurum	Kayseri	Ordu	Yalova
Bayburt	Eskişehir	Kırıkkale	Osmaniye	Yozgat
Bilecik	Gaziantep	Kırklareli	Rize	Zonguldak
Bingöl

Fahruddin Er-Razî

Paylaşımlarda Bulunun

Türkiye'nin Şehirleri