Afgani Üzerine Bir Kaç Söz

Yazı Yaz

Dini Konular Yorum Yaz Yazdır Tavsiye Et

11.4.2013 3 yorum 1254 okuma

Yazan: Ali Duman

Siteyi takip edenler bilir benim Hikmet Yurdu (www.hikmetyurdu.com) adında sahibi ve ediötrü olduğum akademik, hakemli, sanal bir dergi var. O derginin son sayısında (2013/1, Sayı: 11) Cemaleddin Afgani'nin emperyalizme karşı görüşlerini ele alan bir çalışmamı yayınlamıştım. Bugün twitter'da bu çalışmamı paylaştıktan soonra acaba Afgani ile ilgili bir şeyler paylaşan var mı diye merak edip arama yaptım. Onlarca paylaşım gördüm. Bunlardan biri de Kadir Mısıroğlu'nun, Afgani'nin mason olduğuna dair belgeyi yayınlamasıydı. Bu belge üzerine o kadar çok ileri-geri yorumlar yapılmış ki, ister istemez kendimi konuyla ilgili bir şeyler yazmak zorunda hissettim.

Öncelikle belirtmem gerekir ki Afgani'nin kimliğinden tutun, dini inancı, siyasal aidiyeti vs. vs. vs. onlarca konu Afgani hakkında konuşmayı, daha doğrusu onun kim olduğu hususunda bir karar vermeyi engelleyecek kadar karanlıktır. Üstelik buna bir de Afgani hakkında araştırma yapanların ve onların yararlandıkları kaynakların karanlığı eklenmeli. Zira, Afgani hakkındaki araştırmaların yarısı onu överken, diğer yarısı ona sövmekte, yarısı onu din mücahidi yaparken, diğer yarısı kafir ilan etmekte. İnsanı hayrete düşürecek kadar birbirine zıt fikir ve görüşler ileri sürülmekte Afgani hakkında. Dolayısıyla kaynaklardan hareketle Afgani hakkında bir karar verebilmek çok güç.

Onun hakkında sağlıklı bir karar verebilmenin en doğru yolu onun yazdıklarından ve konuşmalarından hareket etmek. Fakat kendisinin doğrudan kaleme aldığı bir tek çalışması var Maddeciliğe Reddiye adıyla ilimize çevrilmiş kitabı. Bir de Muhammed Abduh ile birlikte yayınladıkları Urvetü'l-Vüska adlı mecmua. Ondaki fikirlerin çoğu Afgani'ye ait osla bile yazıların büyük kısmını yazan Abduh. bunun haricinde çeşitli yerlerde yapmış olduğu konuşmalardan kayda alınanlar. Bu tür konuşmalarından birini ben de türkçeleştirmiştim. "Dinin Medeni Faydaları" başlıklı yazıyı Hikmet Yurdu Dergisinin 10. sayısında yayınlamıştım.

Bu verile baktığımızda Afgani'nin, son makalemde de belirttiğim üzere, Batı Emperyalizmine muhalif, fakat Batı'nın teknoloji, bilim ve kültüründen yararlanmayı gerekli gören, çöküş önemi Osmanlısını ve dolayısıyla İslam alemini kurtarma projesi üretme endişesinde bir şahsiyet olduğu söylenebilir.

Peki ama mason olmasına ne diyeceğiz, hatta Mısır'da Fransız mason locası kurmasına ve insanları buraya girmeye yöneltmesine. Buna yapılabilecek iki yorum var: 1) Masonluk kötü bir şeydir. Afgani masondur o halde o da kötüdür. ya da 2) Masonluğun o dönemlerde iç yüzü bilinmiyordu Afgani bu sayede dine hizmet etmek istemiş olabilir (tabi başka yorumlar da eklenebilir)

Öte yandan Afganiyle ilgili kafa karışıklığına yol açan bir diğer konu da Renan ile müzakerelerindeki çeşitli görüşleri ya da ona izafe edilen çeşitli görüşler. Bunlara baktığınızda Afgani'nin, Renan'dan aşağı kalmadığı söylenebilir. Buna ne denilecek? Doğrusu bu konuda, Afgani taraftarlarının savunması ilginç, Afgani'nin iyi bir Fransızca bilmemesi ve görüşlerini tercüme edenlerin hata yapmış olması. Benim aklıma pek yatmıyor ama, öyle diyorlar.

Ben sorunu başka boyuttan ele alıyorum. Birileri neden Afgani'ye karşı diye soruyorum. Her halde yapıp, ettikleri, söyledikleri, düşündükleri yüzünden diye cevap veriyorum. Ne söylemiş Afgani, Müslümanlar hurafelerle dolu bir anlayışına sahip, bunun aslına döndürülmesi gerekir demiş. Yanlış mı? Bence değil, bence haklı. Başka ne demiş, müslümanlar birlik olmalı bölünmemeli (ittihad-ı islam) demiş. Yanlış mı? Bence bu da doğru. Başka ne demiş, emperyalizm müslümanları köleleştirmek istiyor, müslümanlar dinlerine sarılarak sömürülmekten kurtulabilirler demiş. Yanlış mı? Bence doğru. Müslümanlar bilimden felsefeden uzaklaştıkları için geri kaldılar demiş, yanlış mı? Bence bu da doğru. İctihat kapası kapanmamıştır demiş, yanlış mı? Bu da doğru.

Afgani üzerine yazılmış yerli yabancı onlarca kitap makale okudum. Bilhassa, dini hassasiyetlerii aşırı olan din kardeşlerimize yönelik olarak Afgani'nin olumsuz bir şahsiyet olarak gösterilmek istendiğine şahit oldum. Yani birileri Afgani'nin görüş ve düşüncelerinin bilinmesini istemiyorlar. Hatta bu sebeple, değerli İslam Hukukçusu Hayreddin Karaman hocanın bile aşırı şekilde eleştirildiği çeşitli yazılar okudum, özellikle DİA "Efgani" maddesinden dolayı hocanın çok sert eleştirildiğini gördüm. Hatta hatta bazılarının Afgani'yi müslüman olarak niteleyenleri dindışı olarak görme eğiliminde olduğunu da gördüm.

Bu araştırmalarım esnasında şahit olduğum bu verilerden hareketle şunu söyleyebilirim. Afgani'nin dini ya da siyasi kimliği bir tarafa bırakılarak görüşleri irdelenmeli ve bugünün araştırmacılarının yolunu aydınlatabilecek olanlar insanlara iletilmeli. Aksi taktirde günümüzde tekrar birilerinin çıkarak ictihat kapısının açık odluğunu, bilim ve felsefeden uzakaştıkça geri kalmak zorunda kalacağımızı, emperyalistlerden müslümanlara dost olmayacağını tekrar tekrar söylemek zorunda kalacaktır. Halbuki Afgani bunu yüzyıl önce söylemiştir. Artık neleri nasıl yapacağımızı konuşma zamanı gelmiştir.

			1254
Yer	Dini Konular 11.4.2013	3 kişi beğendi 0 kişi beğenmedi
Etiket	---
Kaynak	http://islamhukukusayfasi.blogspot.com/2013/03/afgani-uzerine-bir-kac-soz.html

Yorum yapabilmek için Üye Olun veya Giriş yapın

Hatice S. | 11 yıl önce

sonuçta çıkış yolu aynı ise gerisi teferruattır

Cumhur Ceylan | 11 yıl önce

Mustafa İslamoğlu Afgani hakkında iyi bir tesbit yapmış izlemenizi öneririm http://www.dailymotion.com/video/xeu1r0_mustfa-yslamoylu-cemaleddyn-afgany_shortfilms

Salih Kahrıman | 11 yıl önce

Elbette doğru, sevenleri farklı sevmeyenleri farklı yorumlar yapacaktır.

Ali Duman
adlı kullanıcının diğer yazıları

	İbnü’L-Hâcib
	İslam Hukuku 1748 okuma

	Ahmed B. Hanbel
	İslam Hukuku 1529 okuma

	Fahruddin Er-Razî
	İslam Hukuku 1687 okuma

	Ebu’L-Hasan El-Kerhi
	İslam Hukuku 2255 okuma

	İmam Mâlik B. Enes
	İslam Hukuku 1510 okuma

	İmam Ebu'l-Yusr Muhammed Pezdevi
	İslam Hukuku 2020 okuma

	Fahru'l-İslam Ebu'l-Usr El-Pezdevi
	İslam Hukuku 1677 okuma

	Şemsü'l-Eimme Es-Serahsî Ve Fıkıhçılığı
	İslam Hukuku 1670 okuma

	Ebu'l-Hüseyn El-Basri
	İslam Hukuku 2214 okuma

	İmam Gazali
	İslam Hukuku 1682 okuma

	İmam-I Azam Ebu Hanife
	İslam Hukuku 1862 okuma

	Kur'an'ı Anlayarak Okumak Mı?
	Ali Duman 1266 okuma

	Paylaşım Sitelerinde Hadis Diye Paylaşımda Bu
	Ali Duman 1357 okuma

	Makale Özeti: İslam’In Evrensel Hukuk Düşünce
	Ali Duman 3088 okuma

	İmam Ebu Yusuf
	İslam Hukuku 1494 okuma

	Birşeyler yaz


Adınız :
Gidecek E-posta :


Adınız :
Rapor nedeni :

Adana	Bitlis	Giresun	Kırşehir	Sakarya
Adıyaman	Bolu	Gümüşhane	Kilis	Samsun
Afyonkarahisar	Burdur	Hakkari	Kocaeli	Siirt
Ağrı	Bursa	Hatay	Konya	Sinop
Aksaray	Çanakkale	Iğdır	Kütahya	Sivas
Amasya	Çankırı	Isparta	Malatya	Şanlıurfa
Ankara	Çorum	İstanbul	Manisa	Şırnak
Antalya	Denizli	İzmir	Mardin	Tekirdağ
Ardahan	Diyarbakır	Kahramanmaraş	Mersin	Tokat
Artvin	Düzce	Karabük	Muğla	Trabzon
Aydın	Edirne	Karaman	Muş	Tunceli
Balıkesir	Elazığ	Kars	Nevşehir	Uşak
Bartın	Erzincan	Kastamonu	Niğde	Van
Batman	Erzurum	Kayseri	Ordu	Yalova
Bayburt	Eskişehir	Kırıkkale	Osmaniye	Yozgat
Bilecik	Gaziantep	Kırklareli	Rize	Zonguldak
Bingöl

Afgani Üzerine Bir Kaç Söz

Paylaşımlarda Bulunun

Türkiye'nin Şehirleri